Здруженијата кои се занимаваат со географија покренаа  и доставија  барање до МОН и БРО за задржување на географијата како посебен предмет и запирање на концепцијата во основното образование. Иницијативата го носи слоганот „Да кажеме НЕ на уништувањето на ГЕОГРАФИЈАТА како предмет!“

Во барањето пишува дека со новата Концепција во основното образование, географијата целосно се деградира и разнебитува. Географијата е спој помеѓу природните и социо-економските карактеристики на просторот. Со Концепцијата овие две нишки целосно се одвојуваат и вештачки се спојуваат со други предмети, што ќе доведе до несогледливи последици, како по учениците, така и по наставниците.

1.      Не постои факултет кој продуцира кадар за природни науки, остручен за работа по различни модули од областа на биологија, географија, физика и хемија. Сегашниот наставен кадар е недоволно стручен за најголем дел од наставните содржини, бидејќи нема соодветно образование.

2.      Според податоци од  Државниот завод за статистика 2021/2022 од 11 146 паралелки во основно образование има 1238 паралелки во VI одделение. Бидејќи наставниците по географија имаа по  два часа (72часа) ќе се изгубат 1238 часа или 62 работни места. Доколку концепцијата продолжи по зацртаниот план во VII, VIII и IX одделение ќе се изгубат дополнителни 186 работни места, односно 248 наставници по географија кои имаат редовен работен однос ќе останат без работа.

3.      Делови од природната географија (географска положба, планини, реки, езера, клима и сл.) се изучуваат во предметот Историја и општество за IV, V и VI одд., со што, учениците доаѓаат до конфузија за предметот на изучување на природните и општествените науки.

4.      НЕВОЗМОЖНО е интегрирање на географијата со историјата и граѓанското образование, бидејќи и при усвојување на знаења од општествената и економската географија (во склопот на регионалната географија во VIII и IX одделение), секогаш се поврзуваат и се усвојуваат знаења од физичката географија. На тој начин учениците ги осознаваат причинско - последичните врски и специфичностите на соодветниот географски простор.

„Наши основни барања се: 

1. Задржување на статусот на географијата како ПОСЕБЕН предмет (најмалку во следните одделенија VII, VIII и IX одделение) согласно нејзиниот комплексен карактер како научна дисциплина. Односно ИСКЛУЧУВАЊЕ од предметите природни науки и историја и општество.

2. Модуларно изучување на наставните содржини и теми по предметот природни науки во V и  VI одделение (како што беше претходно најавено), а НЕ сите содржини кои се однесуваат на предметите: географија, биологија, физика и хемија да ги предава еден наставник.

3. Воведување на модуларно изучување за географските содржини во предметот историја и општество во V одделение„вели професорот Мите Ристов од Геосфера. 

Иницијативата за задржување на географијата како посебен предмет е доставена до МОН, БРО и претседателот на државата.

Кон Иницијативата се приклучија следниве организации:

• Здружение на професори по географија на Македонија „Проф.Д-р Љубе Миленковски“- Скопје
• Регионално географско друштво „Геосфера“- Битола
• Регионално географско здружение „Проф. Д-р Митко Панов“- Прилеп
• Независен синдикат за образование и наука – Скопје 

Регионалното географско друштво ГЕОСФЕРА - Битола, како граѓанска организација која делува во секторите екологија и образование, заврши со имплементација на проектот „Разбудете ја ЕКО-СВЕСТА во СЕБЕ“ поддржан од Фондацијата Отворено Општество Македонија.

Беа реализирани три едукативни работилници со ученици од пет основните училишта во град Битола на тема: Справување со отпадот - Редуцирај, Рециклирај, Реупотреби! На работилниците учествуваа 76 ученици каде на интерактивен начин беа запознати со состојбите со отпадот во градот, резултатите од спроведената анкета врз 634 ученици за навиките на младите со справување со отпадоците, а преку креативни работилници и игри научија како отпадот да се селектира, рециклира и како да се реупотреби за друга намена. Работејќи во групи се дружеа меѓусебно и изработија корисни предмети, а за успешно спроведените активности, но и за продлабочување на знаењата и дисеминација на стекнатите знаења пред останатите ученици во училиштата, на сите учесници им беа доделени еколошки атласи. Обучените ученици извршија дисеминација на обуките пред останатите ученици во училиштата, со што, ја подигнаа еко-свеста кај учениците.

Беше реализирана работилница со ромското население од населбата Баир за користење на рачен алат за соголување на кабли. Покрај практичната работа со рачните алати, на населението им беше укажано на штетноста од палењето на каблите по нивното, но и по здравјето на сите граѓани во Битола. Ромското население од Горен Баир директно беше запознато со начинот на работа со алатите. На населението им беа подарени 29 парчиња на рачни алати за соголување на кабли, со надеж дека во иднина ќе се намали палењето на истите и ќе се намали аерозагадувањето во тој дел од градот. Населението потенцира дека доколку ЈП Комуналец од Битола ја откупува гумата од каблите, тоа дополнително ќе го мотивира да не ги палат каблите, на што во контакт со ЈП Комуналец и општина Битола е договорено во периодот кој следи да се организира состанок за разгледување на таа можност.

Беаанкетирани 634 ученици од пет основни училишта во град Битола за нивните навики со управување со отпадоците на училиште и дома. Учениците сами се обвинуваат за големото количество на расфрлан отпад во училишните дворови, беа спроведени 5 еко-акции, преку кои учениците на практичен начин демонстрираа како треба да се грижиме за животната средина. Но, она по што се надминаа себеси, беше идејата за спроведување на еко-патроли кои секојдневно патролираа низ училиштата, ги опоменуваа несовесните ученици и фотографираа, Геосфера достави иницијатива до училиштата за дополнување на еко-кодексот и воведување на општествено корисна работа за учениците кои ја загадуваат животната средина.

Во анкетата, од учениците беше посочено дека една од причините што расфрлаат отпадоци е и немањето на доволен број на корпи за отпадоци. Активисти на Геосфера извршија скенирање на теренот околу 23 образовни институции во градот и се констатира дека околу овие институции има само 68 функционални корпи за отпадоци, а за нормално функционирање потребни се дополнителни 130 корпи за отпадоци. Повеќе информации на следнава ИНТЕРАКТИВНА КАРТА и во БРОШУРА СО РЕЗУЛТАТИ. Како резултат на ова беше побарано од ЈП Комуналец поставување на дополнителни корпи за отпадоци околу училиштата. Во комуникација со Општината е договорено на следниот состанок да се разгледа и тој проблем.

 Според Светската здравствена организација, за одржување на јавното здравје на граѓаните, потребно е парковско зеленило со минимум површина од 9 m² по жител, а оптимална површина меѓу 10 и 15 m² по жител. За жал, според ГУП од 1999 год. во град Битола на граѓаните им е на располагање парковско зеленило од само 4,8 m² по жител или половина од пропишаниот минимум. Просекот на парковското зеленило во градовите на Европската Унија се движи околу 18 m² по жител. Поради ваквата состојба до општина Битола доставивме 13 предлог површини за изградба на паркови (истите можете да ги видите на интерактивната карта и брошурата со резултати од проектот), како и изградба на нов градски парк во Нова Битола, бидејќи во овој регион на градот не постои ниту една уредена зелена површина. За добивање на поголем зелен простор, Геосфера предлага и отстранување на дивите гаражи низ градот и нивно уредување во мали детски паркови и игралишта.

       7. Исто така, Геосфера изврши скенирање на урбаното подрачје на град Битола и ги мапира сите диви депонии во градот (истите можете да ги видите на интерактивната карта и брошурата со резултати од проектот). Констатиравме две огромни депонии со по над 50 m3 отпад во делот на Горен Баир, кај игралиштето за фудбал и каналот за прифаќање на поројните води. Каналот во еден дел е целосно исполнет со отпадоци и претставува опасност за поплавување на делови од населбата Бадембалари, заради што ќе побараме од ЈП Комуналец во блиска иднина истиот да се исчисти.

Решен е проблемот на улицата „Васко Карангелевски“ кај ОУ „Елпида Караманди“ со нов пешачки премин и ново сообраќајно решение. На барање на три здруженија на граѓани и ОСБСП-Битола пред една и пол година беше  потпишана петиција од 6500 потписници за кампањата „Стоп сакам да поминам“, за регулирање на овој пешачки премин.  Денеска слика е поинаква, преминувањето побезбедно и за децата и за возрасните. 

-Пешачкиот премин сега е соодветно регулиран и безбеден за минување на пешаците во овој дел на градот, тргнувајќи кон ОУ „Елпида Караманди“ и Дневниот центар за деца со посебни  потреби. Сакам да им се заблагодарам на потписниците на петицијата. Во градот има дуруги 8 точки, локации кои треба да побудат интерес кај надлежните да ги регулираат пешачките премини, порача Мите Ристов, од Здружението „Геосфера“.   

Професорката Јасмина Талевска од ОСБСП-Битола им порача на надлежните да извршат времена прекатегоризација на уличната мрежа. 

-Апелирам до советниците да подразмислат и да изнајдат начин за времена промена на функционалната категоризација со што би можеле да добиеме подобри решенија од ова. Зошто велам подобри, затоа што во овој момент со основен сообраќаен проект ова беше за магистрална улица единственото можно решение, доколку улицата беше од понизок ранг ќе имавме други решенија. Тоа од една страна, а од друга страна  имаше решение пешачки премин со разделно острово. Ова решение на сите тие инстанци во Општината ќе им требаше многу повеќе време. Затоа проектантот   се одлучи за оваа решение како единствено можно за ваква категорија на улици, рече професорката Јасмина Талевска од ОСБСП-Битола.

Градоначалничката Наташа Петровска рече дека за новото сообраќајно решение се вложени 430 000 денари, на вибрациони ленти, воздушни перничиња, катадиоптри, што придонесува за поголема видливост на улицата. 

-За жал години наназад некој некого убедувал дека станува збор за магистрална улица и дека ништо не може да се направи, меѓутоа мотивирани од она што значи безбедност на нашите деца и граѓани направивме нешто што може да ја подобри безбедноста на сообраќајот при движење учениците и граѓаните во овој дел на Битола. Останува  детектираните критички точки да ги средиме во наредниот период за другите делови од градот. Се можи да се направи и ништо не е дадено  еднаш за секогаш, рече Петровска.

А.Б

Мите Ристов е единствениот наставник од Битола, добитник на грант од Фондацијата отворено општество, по распишаниот повик „УСПЕШНИ НАСТАВНИЦИ ЗА ДОБРИ НАСТАВНИ ПРАКСИ“.  Како првонаграден во категоријата средни училишта,  добива грант од 18 илјади денари, исто така грант од 50 илјади денари е доделен и на гимназијата „Јосип Броз Тито“ од Битола, каде Ристов е професор по географија. Од вкупно 112 апликанти од цела Македонија, ФООМ одобри девет грантови за наставниците и девет грантови за нивните училишта во три засебни категории -одделенска настава, предметна настава и средни училишта.